Viêm gan siêu vi B- thông tin cần biết về chủng ngừa cho người lớn và trẻ em
Viêm gan B là một bệnh gây viêm và hoại tử tế bào gan cấp tính hay mạn tính do vi rút viêm gan B. Trên thế giới ước tính có khoảng hơn 2 tỷ người (30% dân số) bị nhiễm vi rút viêm gan B và hơn 400 triệu người bị bệnh gan mạn tính. Hàng năm, ít nhất có khoảng 1 triệu người trên thế giới tử vong do xơ gan và ung thư gan.
Việt Nam là nước thuộc vùng có tỷ lệ lưu hành bệnh viêm gan B cao (khoảng 10-20%) đặc biệt tỷ lệ mang vi rút viêm gan B ở phụ nữ có thai từ 10-16% và ở trẻ em là 2-6%. Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, tiêm vắc xin viêm gan B là cách phòng bệnh hiệu quả nhất.
Trẻ sơ sinh bị nhiễm vi rút viêm gan B từ mẹ sẽ có nguy cơ trở thành bệnh mãn tính là 90% và khoảng 25% trong số đó sẽ chết vì ung thư gan và xơ gan. Việc tiêm vắc xin thực hiện càng sớm thì hiệu quả càng cao, với mũi tiêm trong 24 giờ có khả năng phòng được 85-90% các trường hợp lây truyền từ mẹ sang con. Hiệu quả phòng ngừa sẽ giảm dần theo từng ngày từ 50-57% và không đạt được nếu tiêm sau 7 ngày.
Vắc xin phòng viêm gan B giúp ngăn ngừa bệnh viêm gan B và các hậu quả như xơ gan, ung thư gan. Vắc xin phòng viêm gan B được khuyến cáo sử dụng cho tất cả người lớn và trẻ em có nguy cơ tiếp xúc với virus viêm gan B. Tuy nhiên, việc tiêm chủng rộng rãi vắc-xin phòng viêm gan B sẽ góp phần kiểm soát viêm gan B trong cộng đồng và giảm tỉ lệ viêm gan D do viêm gan D không thể xảy ra nếu không bị nhiễm viêm gan B.
Các triệu chứng của viêm gan siêu vi B.
Hầu hết những người bị nhiễm virus đều không có triệu chứng. Nếu có xuất hiện thì các triệu chứng sẽ bao gồm sốt, mệt mỏi, giảm vị giác, buồn nôn/nôn, đau bụng, đau cơ/khớp, ban ngoài da, nước tiểu đậm màu, phân bạc màu và vàng da, các triệu chứng kéo dài trong thời gian từ 2 đến 4 tuần. Bệnh nhân có thể có cảm giác không khỏe trong thời gian nhiều tuần và có thể cần đến một năm mới có thể phục hồi. Thời gian từ khi nhiễm bệnh đến khi xuất hiện triệu chứng thông thường là 90 ngày, nhưng có thể thay đổi từ 60 đến 150 ngày.
Hầu hết bệnh nhân người lớn sẽ phục hồi một cách hoàn toàn sau khi nhiễm virus viêm gan siêu vi B và không cần phải điều trị gì tiếp theo. Tuy nhiên, bệnh có thể tiến triển thành viêm gan siêu vi B mạn tính và không được chẩn đoán. Những đối tượng này có thể làm lây truyền virus cho những người khác và cuối cùng tình trạng nhiễm mạn tính này có thể dẫn đến xơ gan hoặc ung thư gan.
Lộ trình tiêm vắc xin phòng viêm gan B cho trẻ em
Trường hợp mẹ không nhiễm virus viêm gan B:
Theo thông tư 38/2017/TT-BYT ban hành ngày 17/10/2017 về danh mục bệnh truyền nhiễm, phạm vi và đối tượng phải sử dụng vắc-xin, sinh phẩm y tế bắt buộc quy định:
Liều sơ sinh được tiêm trong vòng 24 giờ đầu sau sinh hoặc sớm nhất có thể nếu trẻ phải trì hoãn tiêm.
Liều thứ 2, 3, 4 có thể tiêm với vắc-xin phối hợp chứa thành phần viêm gan B (vắc-xin 6 trong 1, 5 trong 1) bắt đầu tiêm khi trẻ đủ 2 tháng tuổi, khoảng cách tối thiểu giữa 2 liều là 28 ngày.
Liều cuối cùng nên nhắc khi trẻ 18 tháng tuổi với vắc-xin 6 trong 1 (hoàn thành trước 24 tháng tuổi).
Trường hợp mẹ bị nhiễm virus viêm gan B:
Trong giai đoạn mang thai, virus viêm gan B rất hiếm lây từ mẹ sang con, thường không quá 2%. Sự lây nhiễm chủ yếu xảy ra trong quá trình sinh nở. Do đó, nếu người mẹ bị nhiễm virus viêm gan B, cần tiêm vắc-xin và huyết thanh kháng viêm gan B cho trẻ trong vòng 24 giờ sau sinh, tốt nhất là 12 giờ để đảm bảo trẻ không bị lây bệnh. Thời điểm tiêm càng trễ, hiệu lực của vắc-xin càng giảm.
Trình tự tiêm vắc-xin phòng viêm gan B cho trẻ khi người mẹ mang virus viêm gan B có thể theo 2 phác đồ như sau:
Phác đồ 1: 0-1-2-12
Liều sơ sinh tiêm trong vòng 24 giờ, tốt nhất là 12 giờ sau sinh. Cần tiêm phối hợp cùng huyết thanh kháng viêm gan B.
Liều thứ 2 được tiêm khi trẻ đủ 1 tháng tuổi.
Liều thứ 3 tiêm khi trẻ được đủ 2 tháng tuổi.
Liều thứ 4 tiêm cách liều thứ 3: 12 tháng.
Phác đồ 2: 0-1-6-18
Liều sơ sinh tiêm trong vòng 24 giờ, tốt nhất là 12 giờ sau sinh. Cần tiêm phối hợp cùng huyết thanh kháng viêm gan B.
Liều thứ 2 được tiêm khi trẻ đủ 1 tháng tuổi.
Liều thứ 3 tiêm khi trẻ được 6 tháng tuổi. Liều thứ 4 tiêm khi trẻ được 18 tháng tuổi. Ngoài ra, cũng có thể lựa chọn tiêm vắc-xin và huyết thanh kháng viêm gan B cho trẻ trong vòng 24 giờ sau sinh, tốt nhất là 12 giờ sau đó viêm gan B được nhắc lại cho trẻ trong vắc-xin phối hợp có chứa thành phần viêm gan B (5 trong 1 hay 6 trong 1) vào lúc 2,3,4 và 18 tháng tuổi. Sau tiêm liều thứ 4 ít nhất 1 tháng có thể xét nghiệm HBsAg và HBsAb để xác định trẻ có bị nhiễm virus viêm gan B không và hiện đã có đủ kháng thể kháng virus viêm gan B giúp bảo vệ trẻ chưa?
Lưu ý do vắc-xin viêm gan B không tạo đáp ứng miễn dịch suốt đời vì lượng kháng thể sẽ giảm dần theo thời gian nên sau 5 năm cần cho trẻ xét nghiệm kháng thể chống virus viêm gan B (HBsAb). Nếu kháng thể HBsAb < 10mUI/ml cần tiêm nhắc lại 1 liều vắc-xin để đảm bảo hiệu quả phòng bệnh.
Lộ trình tiêm vắc-xin phòng viêm gan B cho người lớn và trẻ lớn
Xét nghiệm trước khi tiêm: cần làm các xét nghiệm HBsAg và anti-HBs (HBsAb) để biết đã bị nhiễm bệnh hay trong cơ thể đã có kháng thể kháng virus viêm gan B hay chưa. Nếu kết quả là HBsAg dương tính, nghĩa là bạn đã nhiễm virus viêm gan B, việc tiêm ngừa sẽ không còn hiệu quả. Còn nếu HBsAb dương tính tức là bạn đã có kháng thể kháng virus viêm gan B, khi đó không cần thiết phải tiêm vắc-xin nữa. Nếu cả hai xét nghiệm đều cho kết quả âm tính, tức là chưa mắc bệnh và cần tiêm vắc-xin để phòng bệnh.
Phác đồ tiêm: có thể chọn 1 trong 2 phác đồ
Phác đồ: 0-1-6 nghĩa là liều thứ 2 cách mũi đầu tiên 1 tháng và liều thứ 3 cách liều thứ 2 là 5 tháng (cách liều đầu 6 tháng nếu tiêm đúng lịch).
Phác đồ 0-1-2-12 tức là tiêm 3 liều liên tiếp cách nhau 1 tháng và liều thứ 4 cách liều thứ 3 là 1 năm.
Nên xét nghiệm HbsAb sau mỗi 5 năm và nhắc lại 1 liều vắc-xin nếu xét nghiệm HBsAb < 10 mUI/ml.
Tác dụng phụ của vắc xin
So với các loại vắc xin khác, vắc xin viêm gan B có ít tác dụng phục hơn và được đánh giá là an toàn với mọi lứa tuổi. Một số tác dụng phụ có thể gặp là đau và sưng đỏ tại vị trí tiêm,… Một số trường hợp gặp phản ứng nghiêm trọng hơn có thể kể đến như sốt cao, khó thở và tụt huyết áp,... Những trường hợp này thường rất ít xảy ra. Trong trường hợp xuất hiện những triệu chứng này, cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được theo dõi và xử trí kịp thời.
Các loại vắc xin Viêm gan B hiện có:
Vắc xin Engerix được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn hàng đầu thế giới về dược phẩm và chế phẩm sinh học Glaxosmithkline (GSK) – Bỉ.
Vắc xin Euvax được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn hàng đầu thế giới về dược phẩm và chế phẩm sinh học – Sanofi Pasteur (Pháp). Vắc xin Euvax sản xuất tại Hàn Quốc.
Vắc xin Heberbiovac HB được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn hàng đầu thế giới về dược phẩm và chế phẩm sinh học Center for Genetic Engineering and Biotechnology (C.I.G.B) – Cuba.
Vắc xin Gene-HBvax được sản xuất và phân phối bởi công ty TNHH MTV Vắcxin và Sinh phẩm Số 1.
Hệ thống tiêm chủng Quốc tế FVC cung cấp dịch vụ tiêm chủng với nhiều loại vắc xin đa dạng dành cho các đối tượng khác nhau như: trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn, phụ nữ trước và trong khi mang thai. Trong đó có vắc xin ngừa bệnh Viêm gan B gồm Engerix, Euvax, Heberbiovac, Gene-HBvax.
Tiêm vắc xin tại Hệ thống tiêm chủng Quốc tế FVC, khách hàng sẽ được trải nghiệm những ưu điểm vượt trội về chất lượng dịch vụ:
– Trẻ sẽ được khám sàng lọc đầy đủ trước khi tiêm. Phụ huynh sẽ được tư vấn chi tiết về phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng đới với từng loại vắc xin nhằm đảm bảo hiệu quả và an toàn nhất cho trẻ.
– Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, thấu hiểu tâm lý trẻ và áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ trong quá trình tiêm.
– 100% trẻ tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
– Phòng tiêm chủng sạch sẽ, có khu chơi cho trẻ em giúp trẻ có cảm giác thoải mái và tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.
HỆ THỐNG TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC – KHU VỰC QUẢNG NGÃI
TRUNG TÂM TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC - BÌNH SƠN
- Địa chỉ: Ngã 3 trà bồng (100m phí tây), Châu Ổ, Bình Sơn
- Google map: https://goo.gl/maps/wMaidxukcDgx1JN5A
TRUNG TÂM TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC - DUNG QUẤT
- Địa chỉ : Vòng xoay Võ Văn Kiệt, Bình Trị, Bình Sơn
- Google map: https://goo.gl/maps/YpA89izAiz2h2Abh6
TRUNG TÂM TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC - MỸ KHÊ
- Địa chỉ: Vòng xoay Tịnh Khê (300m phía bắc), TP. Quảng Ngãi
- Google map: https://goo.gl/maps/VGt9vv3GJ6E2H6Zk8
Hotline/zalo: 0327808086 - Website: https://tiemchungfvc.vn/ - Fanpage: fb.com/tiemchungquoctefvc
Nguồn: CDC Việt Nam.