Tiêm vắc xin bạch hầu và những điều cần biết

Bệnh bạch hầu là căn bệnh truyền nhiễm cấp tính, tác nhân gây bệnh là vi khuẩn bạch hầu. Hiện nay đã có vắc xin phòng ngừa bệnh bạch hầu nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết tiêm vắc xin bạch hầu khi nào, ở đâu và giá bao nhiêu.

Bệnh bạch hầu là gì?

Theo định nghĩa của Bộ Y tế, bệnh bạch hầu là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn bạch hầu hình que (tên gọi quốc tế: Corynebacterium diphtheriae) gây nên, được đặc trưng bởi quá trình viêm cùng với sự hình thành màng fibrin tại vị trí xâm nhập của vi khuẩn, ngoại độc tố tấn công vào máu khiến cơ thể bị nhiễm độc kèm theo những biến chứng nặng.  

Đa số người mắc bệnh bạch hầu là trẻ nhỏ, tuy nhiên nếu chưa được tiêm vắc xin ngừa bạch hầu thì bệnh vẫn có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Con đường lây truyền bệnh là thông qua hệ hô hấp hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ vùng mũi họng người bệnh hoặc người lành mang trùng khi ho, hắt hơi.  

Nguồn truyền nhiễm bệnh bạch hầu

• Ổ chứa: Các chuyên gia y tế cho biết ổ chứa vi khuẩn bạch hầu là ở người lành mang vi khuẩn và người bệnh. Đây vừa là nguồn truyền bệnh, vừa là ổ chứa. 
• Thời gian ủ bệnh: từ 2- 5 ngày hoặc có thể lâu hơn.
• Thời kỳ lây truyền: không có thời gian cố định, kéo dài khoảng 2 tuần hoặc ngắn hơn, ít khi trên 4 tuần. 
• Phương thức lây truyền: lây truyền gián tiếp khi tiếp xúc với vật dụng, đồ chơi có dính chất bài tiết của người bị nhiễm vi khuẩn bạch hầu hoặc trực tiếp từ người bệnh sang người lành qua đường hô hấp. Ngoài ra, vi khuẩn bạch hầu còn có thể xâm nhập qua vết thương hở trên da gây bệnh bạch hầu da. 

Thông thường, vi khuẩn bạch hầu sẽ phát triển số lượng lớn dần ở trên bề mặt hoặc gần bề mặt màng nhầy của cổ họng. Khi người lành mang vi khuẩn bạch hầu hoặc người bệnh hắt hơi hoặc ho sẽ bắn ra môi trường xung quanh những giọt nhỏ có chứa mầm bệnh, những người ở gần đó có thể hít phải vi khuẩn bạch hầu. Đây chính là lý do vì sao bệnh lại lây lan nhanh chóng trong cộng đồng, đặc biệt ở những nơi đông người, đông dân cư hoặc nơi có điều kiện vệ sinh không đảm bảo sạch sẽ.  

Ai là người có nguy cơ mắc bệnh bạch hầu?

Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh bạch hầu là trẻ em và người lớn ở mọi độ tuổi có tiếp xúc với người bị nhiễm bạch hầu hoặc đi du lịch đến các vùng dịch tễ đang có dịch bạch hầu nhưng chưa được tiêm vắc xin bạch hầu. 

Ngoài ra, những người suy giảm miễn dịch hay người sống trong môi trường mất vệ sinh, đông đúc cũng có khả năng cao mắc bệnh bạch hầu. Bên cạnh đó, sau tiêm vắc xin, miễn dịch bảo vệ thường kéo dài khoảng 10 năm, hiệu quả bảo vệ của vắc xin cao nhưng trong cơ thể kháng thể sẽ giảm dần theo thời gian nên nếu không tiêm nhắc lại vẫn có khả năng mắc bệnh. 

Dấu hiệu của bệnh bạch hầu

Các triệu chứng ban đầu của bệnh bạch hầu sẽ có biểu hiện tương tự như cảm lạnh, gồm có: đau họng, sốt kèm ớn lạnh, ho. Tùy thuộc vào vị trí vi khuẩn gây bệnh mà bệnh bạch hầu sẽ có các biểu hiện khác nhau và các triệu chứng cũng sẽ tăng dần từ nhẹ đến nặng hơn. 

• Bạch hầu mũi trước: Người bệnh có dấu hiệu sổ mũi, dịch trong mũi chảy ra chất mủ nhầy đôi khi có lẫn máu. Khi thăm khám sẽ thấy màng trắng ở vách ngăn mũi. Bệnh xuất hiện ở vị trí này thường ở mức độ nhẹ do độc tố vi khuẩn ít thâm nhập vào máu. 
• Bạch hầu họng và amidan: Người bệnh có triệu chứng đau cổ họng, chán ăn, cơ thể mệt mỏi, sốt nhẹ. Sau 2-3 ngày sẽ xuất hiện một nhúm hoại tử tạo thành lớp giả mạc màu xám hoặc trắng ngà, dai và dính chắc vào amidan hoặc có thể lây lan bao phủ cả vùng hầu họng. Lớp giả mạc rất khó bóc và dễ gây chảy máu nên các độc tố có thể ngấm vào máu nhiều và gây tình trạng nhiễm độc toàn thân. Một số bệnh nhân có thể bị sưng các hạch vùng cổ làm cổ bạnh ra như cổ bò hay bị sưng nề vùng dưới hàm. Những trường hợp nhiễm độc nặng cơ thể người bệnh sẽ xanh tái, phờ phạc, đờ đẫn, mạch nhanh, hôn mê. Nếu không được can thiệp và điều trị tích cực, kịp thời, người bệnh có thể tử vong trong vòng 6 - 10 ngày. 
• Bạch hầu thanh quản: Nếu vi khuẩn sinh sôi ở vị trí này sẽ khiến bệnh tiến triển nhanh và rất nguy hiểm. Những triệu chứng ban đầu mà người bệnh thường gặp như sốt, ho ông ổng như tiếng chó sủa, khàn giọng. Khi khám, bác sĩ có thể thấy ở thanh quản có lớp giả mạc hoặc từ hầu họng lan xuống. Lớp giả mạc này có thể gây tắc đường thở làm người bệnh bị suy hô hấp và có nguy cơ tử vong nhanh chóng nếu không được xử lý kịp thời. 
• Bạch hầu ở các vị trí khác: Vi khuẩn bạch hầu có thể gây loét ở da, niêm mạc như niêm mạc mắt, ống tai hay âm đạo nhưng thường rất hiếm gặp và nhẹ. 

Biến chứng nguy hiểm của bệnh bạch hầu

Bạch hầu là bệnh lý có những biến chứng nguy hiểm thường gặp nhất là viêm cơ tim và viêm thần kinh do độc tố lan rộng khắp cơ thể. 

• Viêm cơ tim: Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời khi bắt đầu bị vi khuẩn bạch hầu xâm nhập vào cơ thể thì người bệnh rất dễ bị viêm cơ tim, rối loạn nhịp tim, tổn thương hệ thần kinh dẫn truyền cơ tim, có thể suy tim và đột ngột trụy tim mạch dẫn đến tử vong. 
• Viêm dây thần kinh: Biến chứng nguy hiểm khác của bệnh bạch hầu đó là viêm dây thần kinh dẫn đến liệt khẩu cái mềm thường gặp nhất trong 3 tuần đầu, liệt cơ vận nhãn, liệt cơ hoành, tổn thương thần kinh ở cổ họng gây khó nuốt, gây yếu cơ ở cánh tay và chân. Khi người bệnh bị liệt cơ hoành có thể gây viêm phổi và suy hô hấp. 
• Ngoài ra, bệnh cũng có thể dẫn đến thoái hóa thận, chảy máu lớp tủy và vỏ thượng thận, hoại tử ống thận, gây suy hô hấp do tắc nghẽn đường thở, gây viêm kết mạc... 

Tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu

Bạch hầu là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do đó việc tiêm vắc xin bạch hầu có ý nghĩa quan trọng trong việc dự phòng bệnh bạch hầu. Với mục đích này, người ta sử dụng biến độc tố (toxoid) bạch hầu đã được làm mất các độc tính, bị hấp thụ trong nhóm hydroxyd. Hiện nay, tại Việt Nam chỉ có vắc xin phòng bạch hầu phối hợp, không có vắc xin phòng bạch hầu đơn giá, trong đó có thành phần kháng nguyên bạch hầu như:

• Loại vắc xin 6 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm phổi, bại liệt do Haemophilus Influenzae tuýp b, viêm gan B (Hexaxim, Infanrix hexa)
• Loại vắc xin 5 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm phổi, bại liệt do Haemophilus Influenzae tuýp b (Pentaxim), phòng bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm phổi do Haemophilus Influenzae tuýp b, viêm gan B (Combe Five, Quinvaxem. SII)
• Loại vắc xin 4 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván, bại liệt, ho gà (Tetraxim)
• Loại vắc xin 3 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván, ho gà (Boostrix, Adacel, DPT)
• Loại vắc xin 2 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván được dùng trong trường hợp nhóm người lớn có nguy cơ cao và chỉ được sử dụng trong chiến dịch khi bệnh lây lan rộng chứ không tiêm phổ cập. 

Đối tượng cần được tiêm phòng bạch hầu

Vậy đối tượng nào cần tiêm phòng bạch hầu, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ có nên tiêm vắc xin bạch hầu hay không? Theo các chuyên gia y tế, vắc xin phòng bạch hầu được chỉ định tiêm cho cả người lớn và trẻ nhỏ tùy theo từng loại vắc xin. Gần như không có chống chỉ định tiêm vắc xin phòng bạch hầu, chỉ chống chỉ định nếu cơ thể dị ứng với thành phần của vắc xin hoặc có phản ứng nặng với vắc xin cùng thành phần ở lần tiêm trước. 

Lịch tiêm chủng vắc xin bạch hầu

Khi đã nắm được đối tượng tiêm phòng bạch hầu là những ai thì điều rất nhiều người quan tâm đó là lịch tiêm chủng vắc xin bạch hầu là như thế nào? Tại Việt Nam, lịch tiêm vắc xin bạch hầu cho tất cả trẻ nhỏ sẽ là 3 liều khi trẻ được 2, 3, 4 tháng tuổi và tiêm nhắc lại lần 1 khi trẻ được 18 tháng tuổi. 

Đối với trẻ trên 2 tuổi, trẻ lớn, người lớn, phụ nữ trước khi mang thai hoặc đang mang bầu ở tuần thứ 27 đến dưới 35 tuần thai có thể tiêm nhắc lại mũi vắc xin phòng bạch hầu, uốn ván, ho gà. Để duy trì kháng thể bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn bạch hầu lâu dài thì các chuyên gia y tế khuyến cáo mọi đối tượng nên tiêm nhắc lại 10 năm/lần. Đồng thời, trẻ em cũng như người lớn cần được tiêm vắc xin đầy đủ theo đúng lịch tiêm chủng để bảo vệ cơ thể khỏi căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này. 

Hệ thống tiêm chủng Quốc tế FVC cung cấp dịch vụ tiêm chủng với nhiều loại vắc xin đa dạng dành cho các đối tượng khác nhau như: trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn, phụ nữ trước và trong khi mang thai.

Tiêm vắc xin tại Hệ thống tiêm chủng Quốc tế FVC, khách hàng sẽ được trải nghiệm những ưu điểm vượt trội về chất lượng dịch vụ:

– Trẻ sẽ được khám sàng lọc đầy đủ trước khi tiêm. Phụ huynh sẽ được tư vấn chi tiết về phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng đới với từng loại vắc xin nhằm đảm bảo hiệu quả và an toàn nhất cho trẻ.

– Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, thấu hiểu tâm lý trẻ và áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ trong quá trình tiêm

– 100% trẻ tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.

– Phòng tiêm chủng sạch sẽ, có khu chơi cho trẻ em giúp trẻ có cảm giác thoải mái và tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.

HỆ THỐNG TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC – KHU VỰC QUẢNG NGÃI

1. TRUNG TÂM TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC - TP QUẢNG NGÃI

- Địa chỉ: 755 Võ Nguyên Giáp, Tịnh Ấn Tây, TP. Quảng Ngãi

https://goo.gl/maps/sMCgjHnkXpmBL4DR8

2. TRUNG TÂM TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC - BÌNH SƠN

- Địa chỉ: Ngã 3 trà bồng (100m phí tây), Châu Ổ, Bình Sơn

- Google map: https://goo.gl/maps/wMaidxukcDgx1JN5A

3. TRUNG TÂM TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC - DUNG QUẤT

- Địa chỉ : Vòng xoay Võ Văn Kiệt, Bình Trị, Bình Sơn

- Google map: https://goo.gl/maps/YpA89izAiz2h2Abh6

4. TRUNG TÂM TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC - MỸ KHÊ

- Địa chỉ: Vòng xoay Tịnh Khê (300m phía bắc), TP. Quảng Ngãi

- Google map: https://goo.gl/maps/VGt9vv3GJ6E2H6Zk8

Website: https://tiemchungfvc.vn/ - Fanpage: fb.com/tiemchungquoctefvc - Hotline: 0327808086