Những điều ba mẹ cần biết khi tiêm phòng viêm não Nhật Bản cho bé yêu

Tiêm phòng viêm não Nhật Bản có ý nghĩa quan trọng trong phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này cho trẻ giai đoạn đầu đời. Vậy ba mẹ cần lưu ý gì khi đưa con đi tiêm để hiệu quả miễn dịch cao?

Bệnh viêm não Nhật Bản là gì?

Mùa hè là giai đoạn cao điểm xảy ra dịch viêm não, đặc biệt là bệnh viêm não Nhật Bản. Đây là bệnh lý truyền nhiễm phổ biến tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương và miền Bắc nước Úc, lây truyền qua muỗi đốt (muỗi Culex) với hơn 67.900 ca mắc mỗi năm. Bệnh có tiên lượng xấu, tỷ lệ tử vong từ 20-30%, 70-80% còn lại sống với 50% di chứng tàn tật (rối loạn vận động, co giật, rối loạn ngôn ngữ hay nhận thức); 50% không có hoặc di chứng nhẹ (suy giảm trí tuệ, khó khăn trong học tập và các di chứng thần kinh khác).

Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi tuy nhiên trẻ em dưới 15 tuổi là đối tượng dễ mắc và gặp nhiều biến chứng của bệnh nhất (chiếm 87,5%). Thời gian ủ bệnh từ 5-15 ngày (phần lớn khoảng 1 tuần), khởi phát trong 1-4 ngày với dấu hiệu sốt, đau đầu, đau bụng, nôn. Giai đoạn toàn phát kéo dài từ 1-2 tuần, biểu hiện sốt cao 39-40 độ C, mất ý thức (li bì, hôn mê), các triệu chứng thần kinh (co giật, rối loạn thần kinh thực vật), liệt chi...

Tại Việt Nam, viêm não Nhật Bản lưu hành trên phạm vi cả nước, rải rác quanh năm ở miền Nam và lưu hành theo mùa ở miền Bắc từ tháng 4 đến 10 (mùa mưa), cao điểm là từ tháng 6 đến tháng 7, miền núi trung du phía bắc là nơi thường xuyên phát hiện ổ dịch, nơi việc tiêm phòng viêm não Nhật Bản ít được đảm bảo.

Bệnh viêm não Nhật Bản có thể dẫn đến tử vong chỉ trong vòng 7 ngày đầu khi người bệnh có triệu chứng co giật, hôn mê sâu, tổn thương não. Ngay cả khi may mắn vượt qua thời kỳ toàn phát thì bệnh nhân cũng phải chịu những di chứng nặng nề.

Những biến chứng sớm của bệnh gồm: viêm phế quản, viêm phổi; hoặc trong quá trình điều trị, bệnh nhân có thể viêm bể thận, viêm bàng quang do thông tiểu hoặc đặt ống thông dẫn lưu; ngoài ra, việc nằm lâu còn có thể dẫn đến loét, viêm tắc tĩnh mạch hay rối loạn dinh dưỡng.

Những di chứng sớm có khả năng xảy ra gồm: bại liệt, liệt nửa người, rối loạn ngôn ngữ, co giật, suy giảm khả năng vận động, giảm trí nhớ, rối loạn tâm thần. Những di chứng muộn bao gồm: động kinh, nghe kém hoặc điếc, rối loạn thần kinh…

Tiêm phòng viêm não Nhật Bản có thực sự cần thiết không?

Cho đến nay viêm não Nhật Bản vẫn chưa có biện pháp điều trị đặc hiệu, vì vậy chủ động ngăn chặn nguy cơ mắc bệnh cho trẻ nhỏ ngay từ sớm là cách phòng tránh hữu hiệu và cần thiết nhất. Bên cạnh các biện pháp ngừa muỗi đốt, các bậc cha mẹ có thể đưa con trẻ đi tiêm phòng viêm não Nhật Bản.

Nhờ đưa vắc xin viêm não Nhật Bản vào chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia, Việt Nam đã thành công giảm thiểu tỷ lệ các ca viêm não nhập viện và tử vong do nhiễm virus viêm não Nhật Bản từ 25-30% xuống chỉ còn dưới 10%. Tuy nhiên nguy cơ mắc bệnh hoàn toàn có thể tăng trở lại nếu việc tiêm chủng không được chú trọng trong cộng đồng. 

Các loại vắc xin viêm não Nhật Bản đang được áp dụng

Tại Việt Nam hiện đang lưu hành 3 loại vắc xin tiêm phòng viêm não Nhật Bản gồm: Jevax (Việt Nam), IMOJEV (Pháp) và JEEV (Ấn Độ).

Vắc xin viêm não Nhật Bản Jevax

Jevax là vắc xin bất hoạt được chỉ định nhằm dự phòng viêm não Nhật Bản cho mọi đối tượng từ 12 tháng tuổi trở lên, được sản xuất bởi Vabiotech dựa trên quy trình công nghệ của Đại học Osaka.

Những trường hợp chống chỉ định khi tiêm phòng vắc xin viêm não Nhật Bản Jevax:

• Không tiêm Jevax cho người bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào của vắc-xin;
• Người các bệnh ác tính nói chung và bệnh tim, gan, thận… như: tim bẩm sinh, suy chức năng gan, thận, tiểu đường, ung thư máu;
• Người đang sốt cao hoặc mắc các bệnh nhiễm trùng tiến triển;
• Người mắc bệnh quá mẫn;
• Phụ nữ có thai.

Vắc xin viêm não Nhật Bản IMOJEV

Từ năm 2019, vắc xin viêm não Nhật Bản IMOJEV sản xuất bởi Sanofi Pasteur (Pháp) chính thức lưu hành tại Việt Nam, được sử dụng song song với vắc xin Jevax. IMOJEV được chỉ định phòng bệnh viêm não Nhật Bản cho người lớn và trẻ em từ 9 tháng tuổi trở lên, sớm hơn Jevax phải đợi đến khi trẻ 12 tháng tuổi mới có thể tiêm.

IMOJEV là vắc xin tái tổ hợp sống, giảm độc lực dạng đông khô và dung môi được hoàn nguyên khi sử dụng, có màu trắng hoặc trắng ngà. Đường tiêm dưới da. Bảo quản và vận chuyển ở điều kiện nhiệt độ từ 2 đến 8 độ C, không được đông băng và phải tránh ánh sáng mặt trời.

Không tiêm vắc xin IMOJEV trong các trường hợp sau:

• Không tiêm phòng viêm não Nhật Bản với vắc xin IMOJEV cho người bị dị ứng với thành phần có trong vắc xin;
• Phụ nữ mang thai hoặc mẹ đang cho con bú;
• Người bị suy yếu miễn dịch tế bào, suy giảm miễn dịch bẩm sinh;
• Người bị suy giảm chức năng miễn dịch do HIV/AIDS.

Vắc xin viêm não Nhật Bản JEEV

Vắc xin viêm não Nhật Bản JEEV của Ấn Độ là vắc xin bất hoạt chứa virus viêm não Nhật Bản chủng SA 14-14-2 nuôi cấy trên tế bào vero và bất hoạt bằng formalin, đã được WHO tiền thẩm định ở cả hai hàm lượng 3 mcg/0.5ml và 6 mcg/0.5ml.

Vắc xin JEEV được sử dụng nhằm tạo miễn dịch chủ động dự phòng bệnh viêm não Nhật Bản cho mọi đối tượng từ trẻ em ≥ 1 tuổi đến người lớn ≤ 49 tuổi, đặc biệt với đối tượng có nguy cơ cao như đi vào hoặc sinh sống tại vùng dịch.

Viêm não Nhật Bản tiêm mấy mũi?

Jevax

Lịch tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản Jevax gồm 3 mũi cơ bản và 1 mũi nhắc lại, cụ thể như sau:

• Mũi 1: Là mũi tiêm đầu tiên, trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên.
• Mũi 2: Tiêm sau mũi 1 khoảng 1-2 tuần.
• Mũi 3: Tiêm sau mũi 1 khoảng một năm.
• Mũi tái chủng: Sau 3 năm tiêm nhắc lại một mũi nhằm duy trì miễn dịch.

Liều tiêm theo từng đối tượng:

• Trẻ ≥ 12 tháng tuổi đến ≤ 36 tháng tuổi: Tiêm 0,5ml mỗi liều.
• Trẻ > 36 tháng tuổi và người lớn: Tiêm 1,0 ml mỗi liều.

IMOJEV

Lịch tiêm phòng viêm não Nhật Bản với vắc xin IMOJEV theo từng độ tuổi như sau:

Trẻ em từ 9 tháng tuổi → dưới 18 tuổi (chưa tiêm Jevax lần nào)

• Mũi 1: Đây là mũi tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: Mũi tiếp theo cách 1-2 năm sau mũi 1

Người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên: chỉ tiêm 1 mũi.

Hàm lượng chung cho mỗi liều tiêm là 0,5ml.

JEEV

JEEV là vắc xin tiêm bắp, không tiêm theo đường tĩnh mạch. Mỗi liều tiêm vắc xin JEEV có hàm lượng như sau:

• Trẻ nhỏ ≥ 1 tuổi đến ≤ 3 tuổi: tiêm liều 3 mcg/0,5ml.
• Trẻ lớn ≥ 3 tuổi đến người lớn ≤ 49 tuổi: tiêm liều 6 mcg/0,5ml.

Vắc xin viêm não Nhật Bản JEEV có phác đồ tiêm rút ngắn với 2 liều cơ bản và không cần tái chủng: 

• Mũi thứ nhất: Ngày đầu tiên tiêm hay còn gọi là ngày 0.
• Mũi thứ hai: Sau mũi thứ nhất 28 ngày. 
• Người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên đến ≤ 49 tuổi có nguy cơ cao nên cân nhắc tiêm nhắc 1 mũi sau mũi thứ hai khoảng 12 tháng để tăng cường hiệu quả miễn dịch.

Theo các chuyên gia khuyến cáo, chỉ tiêm phòng viêm não Nhật Bản 1 mũi sẽ không có tác dụng bảo vệ. Tiêm đủ 2 mũi thì hiệu lực bảo vệ có thể lên tới 80%. Tiêm đủ 3 mũi thì hiệu quả sẽ đạt tới 90-95%, kéo dài khoảng 3 năm. Do đó trẻ cần phải được tiêm phòng viêm não Nhật Bản nhắc lại mỗi 3-4 năm để duy trì miễn dịch.

Theo khuyến cáo, mỗi người chỉ nên sử dụng 1 loại vắc xin viêm não Nhật Bản cho cả phác đồ. Trong trường hợp bất khả kháng có thể dùng vắc xin viêm não Nhật Bản khác để thay thế nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiêm.

Viêm não Nhật Bản mũi 1 tiêm khi nào?

Mọi đối tượng ở mọi độ tuổi đều có khả năng mắc viêm não Nhật Bản nhưng chủ yếu là trẻ em dưới 15 tuổi, trong đó từ 2-6 tuổi là đối tượng có nguy cơ cao nhất (chiếm 75% số ca mắc). 

Hầu hết trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên có thể tiêm phòng viêm não Nhật Bản mũi đầu tiên, riêng vắc xin IMOJEV tiêm được cho trẻ từ 9 tháng tuổi. Theo các số liệu thống kê, khoảng 80% trường hợp mắc bệnh đều do không tuân thủ lịch tiêm theo khuyến nghị của Bộ Y tế. Chính vì vậy, ba mẹ cần lưu ý đưa bé đi tiêm đúng độ tuổi, đúng lịch và đủ liều để hiệu quả miễn dịch đạt cao nhất. 

Những lưu ý sau khi cho bé tiêm phòng viêm não Nhật Bản

Nhiều bậc phụ huynh thường thắc mắc về việc trẻ tiêm viêm não Nhật Bản có bị sốt không, tiêm viêm não nhật bản mũi 1 có bị sốt không?

Trên thực tế, hầu hết sau khi tiêm bất cứ loại vắc-xin nào, trẻ cũng có khả năng gặp một số tác dụng phụ như sưng tấy, đau ở chỗ tiêm, sốt...  Vì vậy, khi bé tiêm viêm não Nhật Bản bị sốt, phụ huynh không nên lo lắng quá vì đây thường là phản ứng không nghiêm trọng và sẽ tự hết sau 1-2 ngày.

Tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản cho trẻ ở đâu an toàn?

Hệ thống tiêm chủng Quốc tế FVC cung cấp dịch vụ tiêm chủng với nhiều loại vắc xin đa dạng dành cho các đối tượng khác nhau như: trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn, phụ nữ trước và trong khi mang thai.

Tiêm vắc xin tại Hệ thống tiêm chủng Quốc tế FVC, khách hàng sẽ được trải nghiệm những ưu điểm vượt trội về chất lượng dịch vụ:

– Trẻ sẽ được khám sàng lọc đầy đủ trước khi tiêm. Phụ huynh sẽ được tư vấn chi tiết về phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng đới với từng loại vắc xin nhằm đảm bảo hiệu quả và an toàn nhất cho trẻ.

– Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, thấu hiểu tâm lý trẻ và áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ trong quá trình tiêm

– 100% trẻ tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.

– Phòng tiêm chủng sạch sẽ, có khu chơi cho trẻ em giúp trẻ có cảm giác thoải mái và tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.

HỆ THỐNG TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC – KHU VỰC QUẢNG NGÃI

1. TRUNG TÂM TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC - TP QUẢNG NGÃI

- Địa chỉ: 755 Võ Nguyên Giáp, Tịnh Ấn Tây, TP. Quảng Ngãi

https://goo.gl/maps/sMCgjHnkXpmBL4DR8

2. TRUNG TÂM TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC - BÌNH SƠN

- Địa chỉ: Ngã 3 trà bồng (100m phí tây), Châu Ổ, Bình Sơn

- Google map: https://goo.gl/maps/wMaidxukcDgx1JN5A

3. TRUNG TÂM TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC - DUNG QUẤT

- Địa chỉ : Vòng xoay Võ Văn Kiệt, Bình Trị, Bình Sơn

- Google map: https://goo.gl/maps/YpA89izAiz2h2Abh6

4. TRUNG TÂM TIÊM CHỦNG QUỐC TẾ FVC - MỸ KHÊ

- Địa chỉ: Vòng xoay Tịnh Khê (300m phía bắc), TP. Quảng Ngãi

- Google map: https://goo.gl/maps/VGt9vv3GJ6E2H6Zk8

Website: https://tiemchungfvc.vn/ - Fanpage: fb.com/tiemchungquoctefvc - Hotline: 0327808086